Školska knjiga - Kemija 8|Određivanje formule ...

Određivanje formule spoja

Empirijska formula

Određuje najmanji omjer broja atoma u spoju iskazan cijelim brojevima

Molekulska formula

Određuje točan broj atoma u molekuli ili formulskoj jedinki
  • Za račun empirijske formule dovoljni su nam podaci masenih udjela elemenata u spoju, a za račun molekulske formule potreban nam je još i podatak o relativnoj molekulskoj masi spoja

    • Broj atoma u spoju računamo iz izraza/formule

    N(E)=w(E,S) x Mr(S)/Ar(E)

    Zadatak 1. Empirijska formula spoja je CH. Odredi molekulsku formulu spoja ako je njegova relativna molekulska masa 78,08?

    Mr(CxHy) = 78,108 ---> Traži se molekulska formula CxHy=?
    1)Moramo izračunati relativnu masu empirijske formule i usporediti ju sa relativnom molekulskom masom molekulske formule
  • Er(CH) = Ar(C) + Ar(H) Er(CH)
  • =12,01+1,008 Er(CH)
  • =13,018
  • Er(empirijska formula) = 13,018 Mr(molekulska formula) = 78,108
    2)Podijelimo relativnu molekulsku masu molekulske formule sa relativnom masom empirijske formule.
  • Mr(CXHY)/Er(CH)=78,108/13,018=6
  • Broj atoma u molekulskoj formuli 6 puta je veći od broja atoma u empirijskoj formuli.
  • Molekulska formula je: C6H6

    • Zadatak 2. Kemijskom analizom kemijskog spoja utvrđeno je da je maseni udio ugljika 7,81%, a klora 92,19%. Odredi molekulsku formulu spoja ako je relativna molekulska masa spoja 153,81

  • w(C,CxCly)=7,81%=0,0781
  • w(Cl,CxCly)=92,19%=0,9219
  • Mr(CxCly)=153,81
  • Iz masenog udjela računamo empirijsku formulu spoja
  • w(E,S)=N(E)xAr(E)/Mr(S)
    1) osnovne formule izučemo koliki je N(E) tj. broj pojedinih atoma
  • N(E)=w(E,S) x Mr(S)/Ar(E)
  • N(C)=w(C,CXClY) x Mr(CXClY)/Ar(E)
  • N(C)=0,0781 x 153,81/12,01
  • N(C)=1
  • N(Cl)=w(Cl,CXClY) x Mr(CXClY)/Ar(Cl)
  • N(Cl)=0,9219 x 153,81/35,45
  • N(Cl)=4
  • Empirijska formula je CCl4
    2)Moramo izračunati relativnu masu empirijske formule (Er) i usporediti je sa relativnom molekulskom masom molekulske formule: Mr(CxCly) = 153,81
  • Er(CCl4) = Ar(C) + 4 x Ar(Cl)=153,81
  • Relativna masa empirijske formule (153,81) jednaka je relativnoj molekulskoj masi spoja (153,81), pa je molekulska formula spoja CCl4