Školska knjiga - Kemija 7|Što je atom?

Što je atom?

Teorija atoma prema Leukipu i Demokritu

  • Prije oko 2500 godina grčki filozofi Leukip i Demokrit smatrali su da se sve tvari sastoje od sitnih nedjeljivih čestica, koje su nazvali atomima (grčki. atomos znači nedjeljiv).
  • Mislili su da takvih čestica ima bezbroj, te da njihovom međusobnom kombinacijom nastaju nove tvari.

    • Teorija atoma prema J. Daltonu

    Tek je u 19. stoljeću engleski kemičar John Dalton eksperimentalnim i istraživačkim radom dokazao postajanje atoma i potvrdio atomsku teoriju grčkih filozofa, koja je zatim bila prihvaćena i dokazana.

    Povijest atoma - naziv

    U čast grčkim filozofima, Leukipu i Demokritu nedjeljiva čestica nosila je naziv atom, kako su i oni nadjenuli ime (grč. atomos - nedjeljiv).

    Atomi danas

    Do danas je poznato da postoji 90 vrsta atoma čijom međusobnom kombinacijom može nastati bezbroj različitih tvari.

    Atom

  • Atomi su golim oko nevidljivi
  • Iako se atom zamišlja kao kugla razvojem moderne tehnologije dokazano je da atom nema oštre granice
  • Do kraja 19. i početka 20. stoljeća smatralo se da je atom najsitnija čestica (danas znamo da se atom sastoji od još sitnijih čestica)

    • Građa atoma

  • Atom je građen od pozitivno nabijene jezgre (ili nukleusa) koju čine protoni(pozitivno nabijenI) i neutroni(nemaju naboj, neutralni)
  • Oko jezgre nalazi se elektronski omotač kojeg čine negativno nabijeni elektroni kružeći oko jezgre.

    • Subatomske čestice

    Atomi su građeni od sitnijih čestica koje nazivamo SUBATOMSKE čestice
  • subatomske čestice su: elektroni (e ili e-), protoni (p ili p+) i neutroni (n ili n0)
  • protoni i neuroni se nalaze u jezgri atoma a elektroni se nalaze u elektronskom omotaču

    • Masa i veličina atoma

    Subatomske čestice protoni i neutroni određuju masu atoma, jer je masa jezgre približno jednaka masi atoma,
  • elektroni određuju veličinu atoma jer je promjer elektronskog omotača oko 10 000 puta veći od promjera jezgre.
    Upamti :) masu atoma određuju protoni i neutroni, a veličinu atoma određuju elektroni

    • Atom - neutralna čestica

    Atom sadrži jednak broj protona u jezgri i elektrona u elektronskom omotaču što ga u cjelini čini neutralnom česticom

    Protonski ili atomski broj

    Broj protona, odnosno elektrona određuje se protonskim ili atomskim brojem.
  • oznaka je Z
    Z=N(p+)=N(e-)

    • Maseni ili nukleonski

    Maseni ili nukleonski broj jednak je zbroju protona i neutrona u jezgri.
  • oznaka je A
    A= N(p+) + N(n0)

    • Broj neutrona

    Broj neutrona jednak je razlici masenog broja (A) i broja protona (p+).
    N(n0) = A - N(p+)

    Kemijski element

    Kemijski element je vrsta tvari koja se sastoji od atoma jednakog protonskog ili atomskog broja, Z

    Izračunaj koliko jedan atom ugljika (C) ima protona, elektrona i neutrona. Atomski broj ugljika je 6, a maseni 12


    Z=6
    A=12
    ____________
    Z=N(p+)=N(e-)
    N(p+)=6
    N(e-)=6
    A=N(n0)+N(p+)
    -->N(n0)=A-N(p+)
    N(n0)=12-6
    N(n0)=6
  • jedan ugljikov atom građen je od 6 elektona, 6 protona i 6 neutrona